Hamas Nedir?

Hamas Nedir?

Hamas, 1987 yılında Filistin’de kurulan ve İsrail’e karşı direniş amacı güden bir İslami siyasi ve askeri örgüttür. İsmi, Arapça’da “İslami Direniş Hareketi” anlamına gelen “Harakat al-Muqawama al-Islamiyya” kelimelerinin kısaltmasıdır. Hamas, Filistin topraklarında yaşayan Arapların, özellikle Gazze Şeridi’nde, sosyal, siyasi ve askeri bir kimlik oluşturma çabasının bir sonucudur. Bu örgüt, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile birlikte, Filistin halkının özgürlük mücadelesinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır.

Hamas’ın Tarihçesi

Hamas, 1987 yılında, Filistin’in ilk intifadası sırasında kuruldu. İlk başlarda sosyal ve dini bir hareket olarak ortaya çıkan Hamas, zamanla silahlı bir direniş hareketine dönüştü. Kuruluşun liderleri arasında Şeyh Ahmed Yasin, Abdel Aziz Rantisi ve Khaled Mashal gibi isimler bulunmaktadır. Hamas, başlangıçta sosyal hizmetler sunarak halk arasında destek kazandı. Okullar, hastaneler ve sosyal yardımlar gibi hizmetler sunarak, Filistin halkının gözünde meşruiyet kazandı.

1993 yılında imzalanan Oslo Anlaşmaları, Hamas’ın duruşunu etkileyen önemli bir dönüm noktası oldu. Bu anlaşmalar, Filistin Kurtuluş Örgütü ile İsrail arasında bir barış süreci başlattı. Ancak Hamas, bu süreci reddederek, silahlı direnişi sürdürme kararı aldı. Bu durum, Hamas’ın Filistin içindeki siyasi gücünü artırdı ve 2006 yılında yapılan seçimlerde büyük bir zafer elde etti.

Hamas’ın Yapısı ve İdeolojisi

Hamas, iki ana bileşenden oluşur: siyasi ve askeri kanat. Siyasi kanat, Filistin içindeki siyasi süreçlere katılırken, askeri kanat olan İzzeddin el-Kassam Tugayları, silahlı direniş faaliyetlerini yürütmektedir. Hamas’ın ideolojisi, İslamcı bir çerçeveye dayanmaktadır. Örgüt, Filistin topraklarının tamamını “İslam toprakları” olarak görmektedir ve bu toprakların özgürlüğü için mücadele etmeyi kendine görev edinmiştir.

Hamas, ayrıca sosyal adalet, ekonomik kalkınma ve Filistin halkının haklarının korunması gibi konulara da önem vermektedir. Bu bağlamda, sosyal hizmetler sunarak halkın ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmaktadır. Ancak, bu sosyal yardımlar zaman zaman siyasi bir araç olarak da kullanılmaktadır.

Hamas’ın Uluslararası İlişkileri

Hamas, uluslararası alanda karmaşık bir ilişki ağına sahiptir. Örgüt, birçok Arap ve İslam ülkesi tarafından desteklenmektedir. Özellikle İran, Hamas’a maddi ve askeri yardımda bulunmuştur. Ayrıca, Türkiye ve Katar gibi ülkeler de Hamas’a destek veren ülkeler arasında yer almaktadır. Ancak, Hamas’ın uluslararası alandaki meşruiyeti, Batı ülkeleri tarafından sorgulanmaktadır. ABD ve Avrupa Birliği, Hamas’ı terörist bir örgüt olarak tanımaktadır ve bu nedenle Hamas ile resmi bir ilişki kurmamaktadır.

Hamas’ın İsrail ile olan ilişkisi ise oldukça gergindir. Örgüt, İsrail’e karşı silahlı direniş yürütmekte ve bu nedenle sık sık askeri çatışmalara girmektedir. Özellikle Gazze Şeridi’nde yaşanan çatışmalar, bölgedeki insani durumu daha da zorlaştırmaktadır. Hamas’ın roket saldırıları ve İsrail’in hava saldırıları, sivil kayıplara neden olmakta ve uluslararası kamuoyunda büyük tepkilere yol açmaktadır.

Hamas ve Filistin İç Savaşı

Hamas, 2006 yılında kazandığı seçimlerin ardından Filistin yönetiminde önemli bir rol oynamaya başladı. Ancak, bu durum, Hamas ile Fatah arasında ciddi bir çatışmaya yol açtı. 2007 yılında yaşanan iç savaş sonucunda Hamas, Gazze Şeridi’ni kontrol altına aldı. Bu çatışma, Filistin toplumunu derin bir şekilde bölmüş ve iki ayrı yönetim oluşmasına neden olmuştur: Hamas’ın kontrolündeki Gazze ve Fatah’ın kontrolündeki Batı Şeria.

Hamas ve Fatah arasındaki bu bölünme, Filistin halkının birliğini zayıflatmış ve uluslararası alanda Filistin davasının daha da zorlaşmasına sebep olmuştur. İki grup arasındaki gerginlik, zaman zaman şiddetli çatışmalara dönüşmektedir. Ancak, son yıllarda, iki grup arasında uzlaşma çabaları da gündeme gelmiştir.

Hamas’ın Geleceği

Hamas’ın geleceği, hem Filistin içindeki dinamiklere hem de uluslararası ilişkilere bağlıdır. Örgüt, halk arasında destek kazanmaya devam etse de, içindeki bölünmeler ve uluslararası alandaki ambargolar, Hamas’ın etkinliğini zorlaştırmaktadır. Ayrıca, İsrail ile olan çatışmaların devam etmesi, bölgedeki barış sürecini olumsuz etkilemektedir.

Hamas’ın gelecekte nasıl bir yol izleyeceği, Filistin’deki siyasi gelişmelere ve uluslararası kamuoyunun tutumuna bağlı olacaktır. Barış süreci için atılacak adımlar, Hamas’ın meşruiyetini artırabilir veya zayıflatabilir. Bu nedenle, Hamas’ın geleceği, sadece Filistin için değil, tüm Orta Doğu için kritik bir öneme sahiptir.

SSS (Sıkça Sorulan Sorular)

1. Hamas nedir?

Hamas, 1987 yılında Filistin’de kurulan ve İsrail’e karşı direniş amacı güden İslami bir siyasi ve askeri örgüttür.

2. Hamas’ın ideolojisi nedir?

Hamas, İslamcı bir ideolojiye sahiptir ve Filistin topraklarının tamamını “İslam toprakları” olarak görmektedir.

3. Hamas’ın uluslararası ilişkileri nasıldır?

Hamas, birçok Arap ve İslam ülkesi tarafından desteklenmektedir, ancak ABD ve Avrupa Birliği tarafından terörist bir örgüt olarak tanınmaktadır.

4. Hamas ve Fatah arasındaki ilişki nasıldır?

Hamas ve Fatah, 2006 yılındaki seçimlerden sonra ciddi bir çatışma yaşamış ve Filistin içindeki politikayı bölmüştür.

5. Hamas’ın geleceği neye bağlıdır?

Hamas’ın geleceği, Filistin içindeki dinamiklere ve uluslararası ilişkilere bağlıdır. Barış süreci için atılacak adımlar, örgütün meşruiyetini etkileyebilir.