Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı, acil doğum kontrol yöntemlerinden biri olarak bilinir. Genellikle cinsel ilişki sonrası istenmeyen bir gebeliği önlemek amacıyla kullanılır. Bu haplar, cinsel ilişki sırasında korunma yöntemi kullanılmadığında veya mevcut koruma yönteminin başarısız olduğu durumlarda devreye girer. Ertesi gün hapları, genellikle hormonal bileşenler içerir ve bu bileşenler, ovülasyonu (yumurtlama) geciktirerek veya rahim içindeki ortamı değiştirerek çalışır.

Ertesi Gün Haplarının Türleri

Ertesi gün hapları, iki ana türde gelir: levonorgestrel içeren haplar ve ulipristal asetat içeren haplar.

1. **Levonorgestrel İçeren Haplar**: Bu tür haplar, cinsel ilişkiden sonra 72 saat içinde alındığında etkilidir. Levonorgestrel, progesteron hormonunun sentetik bir versiyonudur ve yumurtlamayı engelleyerek veya rahim içindeki ortamı değiştirerek çalışır.

2. **Ulipristal Asetat İçeren Haplar**: Bu haplar, cinsel ilişkiden sonra 120 saat içinde alınabilir. Ulipristal asetat, progesteron reseptör modülatörü olarak bilinir ve ovülasyonu geciktirir. Bu nedenle, daha geniş bir zaman aralığında etkilidir.

Ertesi Gün Haplarının Etkisi

Ertesi gün hapları, cinsel ilişki sonrası gebeliği önlemek için etkili bir yöntemdir. Ancak, hapların etkinliği, alındığı zamana bağlıdır. Ne kadar erken alınırsa, etkinliği o kadar yüksek olur. Levonorgestrel içeren haplar, cinsel ilişkiden sonra 72 saat içinde alındığında yaklaşık %89 oranında etkilidir. Ulipristal asetat içeren haplar ise, 120 saat içinde alındığında daha yüksek bir etkinlik oranına sahiptir.

Bu haplar, mevcut bir gebeliği sonlandırmaz; sadece yeni bir gebeliğin oluşumunu engeller. Dolayısıyla, hamile kalan bir kadının bu hapları kullanmasının hiçbir etkisi olmayacaktır.

Kullanım Şekli ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ertesi gün hapları, cinsel ilişkiden sonra mümkün olan en kısa sürede alınmalıdır. Genellikle tek bir doz halinde alınır. Bazı durumlarda, doktor tavsiyesi ile ikinci bir doz alınması gerekebilir. Hapın yan etkileri arasında bulantı, baş ağrısı, yorgunluk ve düzensiz adet kanamaları bulunabilir. Eğer bir kadın, ertesi gün hapını aldıktan sonra 3 hafta içinde adet görmezse, gebelik testi yapması önerilir.

Ertesi gün hapları, düzenli doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Sürekli olarak bu hapların kullanılması, hormonal dengenin bozulmasına ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, kadınların düzenli doğum kontrol yöntemlerini tercih etmeleri önerilir.

Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri

Ertesi gün haplarının yan etkileri, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En yaygın yan etkiler arasında şunlar bulunur:

– **Bulantı ve Kusma**: Bazı kadınlar, hapı aldıktan sonra bulantı hissi yaşayabilir. Eğer bulantı 2 saat içinde başlarsa, hapın etkisi azalabilir ve bu durumda tekrar bir doz alınması gerekebilir.

– **Baş Ağrısı**: Hormonal değişiklikler nedeniyle bazı kadınlar baş ağrısı yaşayabilir.

– **Düzensiz Adet Kanamaları**: Hap kullanımı sonrasında adet döngüsü düzensizleşebilir. Bu durum, genellikle geçici olup zamanla normale döner.

– **Yorgunluk**: Hormonal değişiklikler nedeniyle yorgunluk hissi oluşabilir.

Ertesi Gün Hapı Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ertesi gün hapı kullanmadan önce, bazı önemli noktaları dikkate almak önemlidir:

– **Doktor Tavsiyesi**: Eğer daha önce hormonal bir sağlık sorunu yaşadıysanız veya başka ilaçlar kullanıyorsanız, doktora danışmanız önemlidir.

– **Alkol ve İlaç Etkileşimleri**: Bazı ilaçlar, ertesi gün hapının etkinliğini azaltabilir. Bu nedenle, kullandığınız diğer ilaçlar hakkında bilgi vermeniz önemlidir.

– **Hapların Saklanması**: Ertesi gün hapları, serin ve kuru bir yerde saklanmalıdır. Son kullanma tarihine dikkat edilmelidir.

Ertesi gün hapı, acil doğum kontrol yöntemleri arasında önemli bir yere sahiptir. Ancak, bu hapların düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmaması gerektiği unutulmamalıdır. Kadınların, cinsel sağlıkları hakkında bilinçli olmaları ve gerektiğinde profesyonel sağlık hizmetlerinden yararlanmaları önemlidir. Unutulmaması gereken en önemli nokta, ertesi gün hapının bir acil durum ilacı olduğu ve cinsel ilişki öncesi düzenli koruma yöntemlerinin tercih edilmesidir.

SSS (Sıkça Sorulan Sorular)

1. Ertesi gün hapı kimler tarafından kullanılabilir?

Ertesi gün hapı, cinsel ilişki sonrası gebeliği önlemek isteyen her kadın tarafından kullanılabilir. Ancak, hormonal sağlık sorunları olan kadınların doktorlarına danışmaları önerilir.

2. Ertesi gün hapı ne zaman alınmalıdır?

Ertesi gün hapı, cinsel ilişkiden sonra mümkün olan en kısa sürede alınmalıdır. Levonorgestrel içeren haplar için 72 saat, ulipristal asetat içeren haplar için ise 120 saat içinde alınması önerilir.

3. Ertesi gün hapı adet döngüsünü etkiler mi?

Evet, ertesi gün hapı kullanımı sonrasında adet döngüsünde düzensizlikler meydana gelebilir. Bu durum genellikle geçicidir.

4. Ertesi gün hapı sürekli kullanılabilir mi?

Hayır, ertesi gün hapı düzenli bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanılmamalıdır. Sürekli kullanımı hormonal dengenizi bozabilir.

5. Ertesi gün hapı hamileliği sonlandırır mı?

Hayır, ertesi gün hapı mevcut bir gebeliği sonlandırmaz; sadece yeni bir gebeliğin oluşumunu engeller.